Napoje typu “zero” mogą zmniejszać apetyt!

Bardzo powszechnie powtarzanym mitem, nie tylko wśród pacjentów ale również wśród lekarzy i dietetyków jest informacja, że napoje zawierające słodziki zamiast cukru, zwiększają apetyt. Na pierwszy rzut oka to stwierdzenie może wydawać się słuszne. Szczególnie jeśli w sposób nieprawidłowy założymy, że słodziki powodują wyrzut insuliny, który wywołuje nadmierny spadek stężenia glukozy w surowicy, a co za tym idzie hipoglikemię (spadek poziomu glukozy we krwi) wywołującą silne uczucie głodu.

Można również spotkać się z teorią, że słodki smak słodzika powoduje, że nasz mózg spodziewa się zastrzyku energii, który nigdy nie nadchodzi, co w konsekwencji może spowodować, że poczujemy wzmożony głód. Choć początkowo te teorie mogą wydawać się logiczne i spójne, nie mają one jednak potwierdzenia w wynikach przeprowadzonych na ten temat badań. Co więcej, okazuje się, że efekt wpływu napojów typu “zero”, szczególnie tych zawierających najbardziej popularną mieszankę słodzącą czyli aspartam z acesulfamem K, jest dokładnie odwrotny.

W opublikowanej na początku września tego roku metaanalizie, porównano wpływ napojów zawierających mieszankę aspartamu z acesulfanem K oraz napojów zawierających cukier lub czystą wodę na odczuwanie głodu. W metaanalizie uwzględniono 8 badań, w których łącznie przebadano 274 osoby. Wyniki analizy pokazały, że napoje słodzone słodzikami, nie tylko nie powodowały zwiększenia apetytu ale również istotnie go zmniejszały.  Osoby sięgające po napoje ze słodzikami średnio spożywały o 200 kcal mniej podczas posiłku w porównaniu z osobami sięgającymi zarówno po napoje słodzone cukrem  (197kcal) jak i po wodę (213kcal). Taka ilość kalorii jest na tyle istotna, że w eksperymencie odnotowano większą i trwalszą redukcję masy ciała u osób sięgających po napoje “zero” w stosunku do osób pijących wodę oraz napoje z dodatkiem cukru.

Niestety nie udało się ustalić co konkretnie wpływa na taki efekt. Jedna z hipotez zakłada, że acesulfan K, który nie rozpada się tak szybko w jelitach jak aspartam, może wchodzić w interakcje z receptorami słodkiego smaku nie tylko w jelitach, ale również w mózgu. Część ekspertów skłania się ku twierdzeniu, że efekt jest czysto psychologiczny. Samo spożywanie słodkiego napoju może wiązać się z odczuciem przyjemności, które zaspokaja naszą potrzebę sięgania po słodycze i kaloryczne przekąski.

Nie oznacza to oczywiście. że napoje typu “zero” są zdrowe i mogą być spożywane w nieograniczonych ilościach. Istnieje wiele aspektów zdrowotnych, na które tego typu napoje mogą oddziaływać negatywnie. Nie należy ich jednak demonizować. Zastosowane z umiarem pod okiem doświadczonego dietetyka, mogą stanowić przydatne narzędzie w walce z otyłością u osób, które mają trudności z eliminacją słodkich napojów i/lub słodyczy z jadłospisu.